Grządki podwyższone to coraz popularniejsze rozwiązanie dla osób, które chcą uprawiać własne warzywa i zioła w ogródkach, na działkach lub nawet na balkonie. To prosty sposób na stworzenie wydajnego i przyjaznego dla roślin miejsca, które pozwala na kontrolowanie gleby, nawadniania jej oraz ochrony przed szkodnikami. Jednak, co sprawia, że grządki podwyższone są tak rewolucyjne? Dlaczego coraz więcej osób decyduje się na to rozwiązanie? W tym artykule przyjrzymy się temu tematowi bliżej, omawiając zalety takiej metody uprawy. Podpowiemy też, jak stworzyć swoją własną grządkę podwyższoną w domu czy w ogrodzie.
Co to są grządki podwyższone i gdzie się najlepiej sprawdzą?
Grządki podwyższone (ang. raised bed), czyli specjalne skrzynie wypełnione ziemią i umieszczone na stelażu, to idealne rozwiązanie dla ogrodników, którzy mają mało miejsca lub niesprzyjającą glebę. Dzięki temu, nawet na niewielkiej powierzchni, można uzyskać większe plony, niż w tradycyjnej uprawie w gruncie. Grządki podwyższone są świetne do uprawy warzyw, ziół i roślin ozdobnych. Z warzyw doskonale sprawdzą się w uprawie takie gatunki jak rzodkiewka, sałata, buraki ćwikłowe i liściowe, marchew, pomidory czy ogórki. Warto też pamiętać, że pomiędzy warzywami można posadzić zioła i kwiaty odstraszające szkodniki, takie jak aksamitki, nagietki czy nasturcje. Grządki podwyższone są idealne dla miejskich ogrodników, a także dla osób, które nie mają czasu na intensywną pielęgnację ogrodu. Chociaż w Polsce dopiero zaczynają zyskiwać popularność, to są one szczególnie popularne w Anglii.
Jakie są korzyści podwyższonych grządek?
Podwyższone grządki warzywne są idealne dla ogrodników, którzy chcą uzyskać obfite plony przy mniejszej ilości pracy. W takiej formie uprawy roślin mają optymalne warunki rozwoju, szczególnie te ciepłolubne. Podniesione skrzynie pozwalają na szybszy wzrost roślin, przedłużają okres wegetacyjny oraz zapewniają więcej plonów niż zwykłe grządki.
Korzystanie z podwyższonych grządek zapewnia również wygodę podczas pracy, co jest szczególnie ważne dla osób starszych lub z problemami z plecami. Nie ma potrzeby nadmiernego pochylania się lub klęczenia, co ułatwia wykonywanie różnych czynności pielęgnacyjnych, takich jak pielenie, podlewanie czy sadzenie. Do pielęgnacji roślin na podwyższonych grządkach warto wykorzystać narzędzia takie jak wygodna w użyciu ELHO GREEN BASICS ŁOPATKA z wyposażona w narzędzie pomiarowe oraz wytrzymała FISKARS Motyczka widły Planters.
Innym atutem uprawy warzyw w podwyższonych skrzyniach jest skuteczna ochrona roślin przed szkodnikami, w tym przed ślimakami. Skrzynie są zwykle oddzielone, co utrudnia poruszanie się szkodników i zapobiega ich dostępowi do roślin.
Podwyższone grządki to również korzystne rozwiązanie ekonomiczne. W przypadku niewykorzystanych terenów, które przez długi czas nie były uprawiane i są jałowe, inwestycja w skrzynie z żyzną ziemią jest znacznie tańsza niż nawożenie całej powierzchni.
Wreszcie, uprawa w podwyższonych grządkach wpływa korzystnie na estetykę ogrodu, pozwalając na wyeksponowanie piękna poszczególnych roślin i uporządkowanie przestrzeni. W ten sposób ogród staje się bardziej nowoczesny i łatwiejszy do utrzymania.
Jakie są najlepsze warunki do umieszczenia podwyższonych grządek?
Jeśli chcemy stworzyć idealne warunki do uprawy warzyw na podwyższonych grządkach, musimy dokładnie przemyśleć, gdzie je umieścić. Przede wszystkim powinniśmy szukać miejsca, które jest dobrze nasłonecznione, ponieważ rośliny potrzebują co najmniej sześciu godzin dziennie nasłonecznienia. Warto jednak pamiętać, że ziemia w takiej skrzyni szybko schnie i nagrzewa się, co oznacza, że będzie wymagała częstego podlewania. Łatwiejszym sposobem na nawadnianie może być dodanie hydrożelu do ziemi lub zainstalowanie specjalnego systemu nawadniającego.
https://e-hortico.pl/pl/p/AGRECOL-HYDROGEL-ZEBA-250g/9761
Samodzielnie wykonanie podwyższonych grządek krok po kroku
Pierwszym etapem w stworzeniu grządki jest wybór odpowiednich rozmiarów i kształtu skrzyń. Szerokość grządek nie powinna przekraczać 1,0 do 1,2 metra, aby umożliwić łatwy dostęp do roślin uprawianych pośrodku z obu stron. Wysokość skrzyń zależy od rodzaju roślin, które zamierzamy uprawiać w naszych podwyższonych grządkach. Rośliny z krótkimi korzeniami potrzebują skrzyń o wysokości około 20 centymetrów, podczas gdy warzywa korzeniowe, takie jak marchew czy pietruszka, wymagają wyższych skrzyń, o wysokości nawet 40 centymetrów.
Drugim krokiem w przygotowaniu grządek podwyższonych jest wybór odpowiednich materiałów do budowy skrzyń i fundamentów. Do budowy niskiego fundamentu można użyć gotowych betonowych bloków, kamieni, cegieł itp. Po zbudowaniu fundamentu, należy wyłożyć dno plastikową siatką lub siatką drucianą oraz kartonami, które zapobiegną rozwojowi chwastów. Następnie montujemy drewniane boki, wykonane z zaimpregnowanych desek lub starych palet. Aby zabezpieczyć drewno przed wilgocią, należy przybić do boków czarną folię budowlaną lub agrotkaninę.
Trzecim etapem tworzenia podwyższonych grządek jest zabezpieczenie podłoża przed kretami i nornicami. Warstwa żwiru lub kamieni na dnie skrzyni przed ułożeniem ziemi może pomóc w rozwiązaniu tego problemu. Następnie należy uzupełnić skrzynie odpowiednim podłożem do uprawy.
Ważnym elementem jest regularne podlewanie i nawożenie upraw. W uprawie roślin w podwyższonych grządkach można zastosować specjalne nawozy, na przykład Rosahumus, aby zapewnić roślinom niezbędne składniki odżywcze.
Co powinno się znajdować w wypełnieniu podwyższonej grządki?
W podwyższonych grządkach powinny być umieszczone co najmniej cztery warstwy materiału organicznego. Pierwszą warstwą jest warstwa drenażowa, którą tworzą grubsze gałęzie, patyki, trociny i kompost lub przekompostowany obornik.
https://e-hortico.pl/pl/p/CDN-Obornik-bydlecy-suszony-4%2C0l/1737
Ta warstwa służy do odprowadzania wody i zapobiega gromadzeniu się jej na dnie skrzyni. Warstwę drenażową należy pokryć cienką warstwą ziemi, która przyspieszy proces rozkładu materiału organicznego.
Drugą warstwą jest warstwa odpadów roślinnych, takich jak drobne gałązki, liście, trawa, które można podlać gnojowicą lub preparatami poprawiającymi żyzność gleby. Trzecią warstwą jest kompost lub zasobna ziemia torfowa, na przykład KARASKA Substrat uniwersalny TORF 50l, a czwartą - ziemia do upraw.
Warto zwrócić uwagę, że podczas uprawy w podwyższonych grządkach, poziom ziemi będzie się stopniowo obniżał, ponieważ materiał organiczny ulega biodegradacji. W związku z tym, aby utrzymać odpowiedni poziom ziemi i minerałów, należy co jakiś czas uzupełniać grządkę nową ziemią lub mieszanką ziemi i kompostu.
Podwyższone rabaty to dobry pomysł dla miłośników ogrodnictwa, którzy chcą uprawiać warzywa, zioła i kwiaty w ogródkach, nawet jeśli nie mają w ogrodzie dobrej jakości gleby. W takiej rabacie rośliny mają lepsze warunki do wzrostu i plonowania, ponieważ możemy kontrolować wilgotność, temperaturę i skład gleby. Rabaty podwyższone są szczególnie polecane dla osób, które mają ograniczoną przestrzeń, jak taras czy balkon, ponieważ mogą być łatwo dostosowane do różnych rozmiarów i kształtów. Rabaty podwyższone ułatwiają również pielęgnację roślin, co jest bardzo ważne dla bardzo zapracowanych osób, które nie mają wiele czasu na pełnowymiarowe ogrodnictwo.
